Veruit het grootste deel van de foto’s in mijn archief is in horizontale positie genomen. Ik doel op de camera, niet mezelf. (Ik maak meer horizontale foto’s in een verticale houding dan verticale foto’s in een horizontale houding). Daar zijn verschillende redenen voor. Zo vind ik persoonlijk een liggend beeld fijner en rustiger kijken dan een staand beeld. Ook vind ik liggende beelden eenvoudiger te maken qua compositie. Weidsheid is gemakkelijker te fotograferen in een liggend beeld. Onze luchten zijn vaak niet echt de moeite waard en als je er al veel van in je foto wil krijgen, krijg je scheve rechte lijnen door vertekening.
Tenslotte is ook de camera ontworpen op het maken van staande beelden. Kijk maar eens waar de zoeker, de ontspanknop en de statiefaansluiting zich bevinden. Als je al een verticaal beeld wil maken (voor die ene tijdschriftcover), moet je jezelf en je camera in allerlei bochten wringen. Tenzij je met een lange telelens werkt die een eigen statiefgondel heeft waarin je de lens kan draaien. Gelukkig is er zoiets als een L-bracket.
Persoonlijk werk ik bijna altijd met een balhoofd. Zolang je in horizontale positie fotografeert, balanceren camera en lens perfect boven het midden van het statief. Wil je een verticale opname maken, moet je de camera kantelen in de uitsparing aan de zijkant van de kom waarin de bal beweegt. De camera en lens hangen dan zijwaarts aan het balhoofd. Minder stabiel en een grotere kans op omvallen. Bij een zwaardere lens krijg je bovendien last van zogenaamde lenscreep. Je hebt dan je compositie bepaald, draait de knop vast, laat je camera los, en ziet alles toch nog een of meerdere millimeters zakken. Net uit het lood.
Sowieso kan je zorgvuldig gekozen compositie vaak opnieuw gemaakt worden, want de camera hangt niet meer midden boven het statief maar er net naast. En een paar centimeter lager, fijn voor je nek ook. Wil je de camera waterpas hangen, is de uitsparing in de kom weer net niet diep genoeg om dat te realiseren omdat je statief niet helemaal waterpas staat. Moet je eerst weer de poot aan die kant van het statief wat lager stellen. De uitsparing in de kom zit sowieso zelden meteen aan de goeie kant. Dus moet je het balhoofd eerst roteren terwijl je de camera met een hand in positie houdt. Compositie opnieuw uit het lood, weer alles opnieuw afstellen. Een hoop gedoe, soms frustrerend en voor mij een reden nauwelijks verticale beelden te maken.
Statief niet waterpas? Dan zakt de camera niet ver genoeg in de uitsparing in het balhoofd. Dus weer de poten verstellen, weg compositie.
Tot ik een L-bracket van Sunwayfoto ging gebruiken. Eigenlijk niks anders dan een dubbele statiefplaat in een hoek van 90 graden. Gemaakt van aluminium en daardoor niet al te zwaar. De lange zijde monteer je onder je camera als een reguliere statiefplaat, de korte zijde bedekt de linkerkant van je camera. Extra bescherming ook nog eens. Met de L-bracket gemonteerd is het maken van een verticale opname een eitje geworden. Camera van het balhoofd halen, slagje draaien en weer vastmaken. Zwaartepunt goed, compositie goed, waterpas goed. Alleen de knoppen zitten nog steeds op de verkeerde plek, iets dat alleen met een grip op te lossen blijft.
In een handomdraai van horizontaal naar verticaal met behoud van compositie en waterpas. Filterhouder een kwartslag draaien en je kunt meteen verder fotograferen.
Omdat aan de zijkant van je camera de aansluitingen voor draadontspanner en USB zitten, is een goed L-bracket voorzien van uitsparingen aan de korte zijde. Dat is meteen de reden van het grootste nadeel van een L-bracket. Vaak passen ze maar op één model camera en moet je telkens als je een nieuw toestel koopt een nieuwe bracket aanschaffen. Dat geldt ook als je soms met en soms zonder grip fotografeert. Er zijn universele modellen op de markt die op meerdere toestellen passen. Ze zien er iets minder gelikt (passend) uit maar het werkt wel.
Uitsparingen voor de draadontspanner in beide richtingen.
Een L-bracket is geen heel goedkoop stukje metaal, maar het gebruiksgemak is de aanschaf zeker waard. Bedenk tevoren goed of je je camera op korte termijn wil upgraden, of wil voorzien van een grip, en pas er de bracket op aan. Of neem een universele. Soms heb je geluk en past de bracket op opeenvolgende modellen omdat de fabrikant enkel de binnenkant van de camera heeft veranderd. Tenslotte: ondanks dat een L-bracket niet al te groot is, wordt je camera er breder van. Verzeker je ervan dat dit geen problemen oplevert in je cameratas. De kans is minimaal, maar check het toch maar even.
L-brackets zijn bij alle grote winkels in de Benelux te verkrijgen. Merken als Kirk en Novoflex zijn aan de prijzige kant, maar bijvoorbeeld Sunwayfoto maakt diverse betaalbare en degelijke exemplaren voor diverse merken en typen camera’s en ook meerdere universele modellen. Ook Manfrotto maakt L-brackets, maar die zijn enkel geschikt voor hun merk-eigen balhoofden en niet Arca Swiss compatibel.
