Enige tijd geleden plaatste ik een review van de Badpter. Een mooie en elegante oplossing voor fotografen die vaak de combinatie polarisatiefilter en grijs(verloop)filter gebruiken. De Badpter zorgt dat je je reguliere polarisatiefilter kan blijven gebruiken en dus niet het grote en dure LEE-polarisatiefilter (en de prijzige adapter) hoeft aan te schaffen. Voorts kan de Badpter op de lens blijven zitten en kun je gewoon je lensdop monteren als het objectief weer de tas in gaat.
De Badpter gebruik ik al enige tijd naar tevredenheid. Het enige nadeel is dat als je het polarisatiefilter wil draaien, je het grijs(verloop)filter even uit de houder moet halen. Vervolgens probeer je dan het polarisatiefilter te roteren zonder met je vette vingers het glas te raken. Zeker als je áchter de camera blijft staan is het een uitdaging voor je polsgewricht. En met dikke vingers en koud weer (handschoen…) is het helemaal lastig. Het logische alternatief is de hele houder er even af te halen. Je kunt dan immers beter bij het polarisatiefilter. Regelmatig kom je dan echter een hand te kort. Eentje moet het polarisatiefilter draaien, eentje moet de houder vasthouden, en de niet bestaande derde hand houdt het tasje met filters vast. Oeps en plons.
Een ander nadeel komt voort uit het feit dat de Badpter op de plek van de zonnekap wordt gebruikt (zodat het polarisatiefilter in de schroefdraad van de lens kan). Waar de schroefdraad universeel is, is de montage van de zonnekap op elke lens anders. Je zult dus voor elke lens een aparte Badpter moeten kopen, ook als al je lenzen dezelfde diameter hebben.
Onlangs verscheen er een nieuwe filterhouder op de markt die deze minpunten aanpakt: de ingenieus ontworpen Benro filterhouder. In mijn geval de FH-100, wat staat voor FilterHolder voor 100mm filters.
Kenmerken
De Benro heeft standaard drie slots voor grijs(verloop)filters. Mocht dat met jouw lens onverhoopt vignetteren, dan kun je met het bijgeleverde sleuteltje de schroefjes losdraaien en het derde slot verwijderen. Kortere schroefjes zijn ook meegeleverd. Het minimaal losdraaien van de schroefjes zorgt ook dat de filters net iets eenvoudiger te bewegen zijn in de slots. Af-fabriek gaat dat namelijk best stroef.
Een verschil met de bekende LEE-houder is dat de Benro-houder niet met een springveer aan de adapterring wordt bevestigd. In plaats daarvan zitten aan de achterkant van de Benro-houder twee schroefjes die je moet draaien. De houder kan hierdoor maar op één manier op de ring bevestigd worden. Dat is wat bewerkelijker, maar wat je er voor terugkrijgt is dat de houder er nooit af kan vallen als je een keer ergens tegenaan schampt. En als er geen veertje is, kan dat ook niet kapot.
Komen we nu op het punt waar het interessant wordt. Dat is dus niet zozeer de houder zelf, als wel de adapterring waarop je de houder monteert. In deze ring kun je een 82mm polarisatiefilter schroeven, waarna je het polarisatiefilter middels een kartelring aan de achterkant kan roteren. Geniaal.
Nooit meer de houder of het filter verwijderen, nooit meer vingers op het glas van het polarisatiefilter. Gewoon van achter je camera het filter draaien.
De adapterring zelf is 82mm, maar Benro levert standaard een verloopring van 77mm naar 82mm mee. Daarmee zijn de meest voorkomende groothoeklenzen gedekt. Extra verloopringen zijn verkrijgbaar tegen een geringe meerprijs (EUR 13, bij andere merken vaak een veelvoud).
Het monteren van een polarisatiefilter in de adapterring gaat vrij moeizaam, zeker omdat het een dun polarisatiefilter moet zijn. Een te dik filter steekt zover uit de ring dat het grijs(verloop)filter dat het dichtst bij de lens zit geraakt kan/zal worden. Dat grijs(verloop)filter zit zo dicht op de houder, omdat er op de houder een dun laagje foam zit. Samen zorgt dit er voor dat er geen vals licht op het polarisatiefilter en in de lens kan vallen.
Volgens de gebruiksaanwijzing die in de doos zit kan de adapterring (die er uit ziet als een solide stuk aluminium) gedemonteerd worden. De tekeningen zijn echter niet bijster verhelderend, daarom hieronder enkele foto’s van de montage. Als de boel eenmaal uit elkaar ligt, is het polarisatiefilter heel eenvoudig op de ring te schroeven, waarna de onderdelen weer tot een geheel geschroefd kunnen worden.
Samengevat heb je nu dus een adapterring met ingebouwd polarisatiefilter.
Verbeterpuntjes
En dat is meteen het enige potentiële nadeel van dit systeem. Want als je een keer géén polarisatiefilter wil gebruiken met je grijs(verloop)filters, moet je deze eerst uit de ring verwijderen. Dat kan als je dunne vingers hebt en het polarisatiefilter niet te stevig vast zit snel lukken. In de meeste gevallen moet de adapterring echter weer helemaal uit elkaar gehaald worden. Dat is bewerkelijk.
Een betere oplossing zou zijn een tweede adapterring aan te schaffen (zo’n EUR 70). Je kan dan per situatie kiezen welke ring je monteert: die mét of die zonder polarisatiefilter. (Heb je al LEE-ringen, dan past de houder daar NIET op. Andersom past de LEE-houder ook niet op de Benro-ringen.)
Ter overweging: waarom zou je zonder polarisatiefilter willen fotograferen? In de landschapsfotografie gebruik ik het bijna standaard. Is het niet om reflecties weg te draaien en de kleuren van gebladerte en lucht aan te zetten, dan is het wel om de reflectie er juist nog sterker in te draaien. Een polarisatiefilter kost je tot 2 stops aan licht, maar aangezien je vanaf statief werkt en alle tijd hebt, zou dat in de meeste gevallen geen probleem mogen zijn.
Mocht je de adapterring op de lens willen laten zitten in de tas, let dan op dat je alleen een 82mm lensdop kan gebruiken als je het polarisatiefilter ook laat zitten. De adapterring zonder polarisatie er in maakt het gebruik van een lensdop onmogelijk. Voor de volledigheid: lensdoppen kleiner dan 82mm passen sowieso niet.
Bij gebruik van het LEE-systeem zijn er plastic afdekdoppen te koop die om de adapterring passen en zo de lensdop vervangen. Voor zover bekend heeft Benro dergelijke doppen nog niet. De LEE-doppen passen natuurlijk weer niet op de Benro-adapterring.
Wat met een beetje handigheid wel kan: de houder inclusief adapterring in zijn geheel van de lens schroeven en op een andere lens monteren, dan wel in de tas stoppen. Je kunt dan gewoon je eigenlijke lensdop op de lens doen.
Filters en vignettering
De Benro-houder is geschikt voor alle 100mm filters, zolang ze 2mm dik zijn. Je hoeft je LEE, HiTech of andere filters dus in principe niet meteen te vervangen en dat is natuurlijk prettig. Het schijnt dat de HiTech resin filters net iets dikker zijn en daarom lastig passen. Ik heb deze zelf niet en kan dus ook niet aangeven of ditzelfde probleem zich ook voordoet met de LEE-houder. De LEE-filters zijn wat dunner en bewegen prima in de Benro-houder. Hier doet zich echter een ander klein ongemak voor. De LEE-filters zijn van resin en dus buigbaar en omdat de Benro-houder gekromde slots heeft die niet over de hele lengte ‘geleiden’, moet je het filter aan de onderkant soms even in het slot helpen. De Benro-filters zijn van glas en niet buigbaar en deze gaan probleemloos in de houder.
Heb je al een 82mm polarisatiefilter, dan past het in elk geval in de schroefdraad van de adapterring. Als het echter geen slimfilter is, dan is het waarschijnlijk te dik voor gebruik met de houder. Tenzij je het eerste filterslot niet gebruikt, maar dan is er extra kans op vals licht tussen het grijs(verloop)filter in het tweede slot en de lens.
Ongeacht welke filters je gebruikt, claimt Benro dat de houder met drie slots niet vignetteert tot 16mm op een fullframe camera. Aangezien ik een 5D Mark III met een 16-35mm lens gebruik, heb ik dit meteen getest en de bewering klopt. Enkel als je op 16mm scherpstelt op minder dan 50 centimeter, zie je een klein stukje filterhouder in de bovenhoeken verschijnen. In de landschapsfotografie ligt de scherpstelafstand (hyperfocaal) doorgaans rond de meter. Er is met 16mm dus geen directe noodzaak om een slot te verwijderen. Omdat ik zelf nooit meer dan twee grijs(verloop)filters tegelijk gebruik, zal ik het derde slot wel verwijderen. De houder wordt er slanker van en is dan nog makkelijker op te bergen..
Conclusie
Of je meteen op deze slimme filterhouder moet duiken, hangt af van wat je al aan filters en filterhouders hebt, en hoe vaak je een polarisatiefilter gebruikt in combinatie met je grijs(verloop)filters. Want de mogelijkheid het polarisatiefilter van achter de camera te draaien, is het unique selling point van dit systeem.
Heb je al grijs(verloop)filters en een LEE-filterhouder en geen polarisatiefilter, dan moet je een afweging maken tussen een duur 105mm polarisatiefilter en de bijbehorende LEE-adapter (je krijgt er gratis vignettering bij, zelfs bij de dunne LEE polarizer), of een switch naar de Benro-houder met kleiner (en veel goedkoper) polarisatiefilter en geen last van vignettering. Een alternatief is de adapterring te verruilen voor een Badpter en een regulier polarisatiefilter. De Badpter heeft echter als nadeel dat elke lens een eigen Badpter vergt en bovendien kun je het filter niet van achteren draaien. Als je lenzen niet allemaal dezelfde diameter hebben moet je dan ook nog eens per lens een apart polarisatiefilter aanschaffen.
Heb je nog geen filtersysteem, dan zou ik zeker de Benro-houder en filters overwegen. Laat het polarisatiefilter dan gewoon in de adapterring zitten en schaf (mocht Benro die mogelijkheid bieden) een tweede adapterring aan zonder polarisatiefilter er in voor die enkele keer dat je perse zonder polarisatiefilter wil werken.
Naschrift
Mocht je na het lezen denken: deze houder lijkt wel heel veel op de Vü-houder van een tijd geleden, dan kan dat kloppen. Beide merken hebben hetzelfde moederbedrijf, de lange levertijd van Vü-producten heeft er echter voor gezorgd dat dit merk nauwelijks te krijgen is. Benro-producten zijn altijd snel leverbaar. Bovendien maakt de Benro-houder gebruik van kwalitatief betere materialen dan zijn ‘voorganger’.
En tenslotte: de bijbehorende Benro grijs(verloop)filters zijn onderwerp van een andere, toekomstige, review. Als landschapsfotograaf zal ik me daarbij vooral richten op de grijsverloopfilters. Wie nu al meer wil weten over de grijsfilters kan terecht op de website van fotograaf Vaans Ruijten die een uitgebreide en eerlijke vergelijking deed van de verschillende merken grijsfilters die op de Nederlandse markt verkrijgbaar zijn. De moeite waard om de verschillen in met name kleurzweem te zien! De link staat hieronder.
Enkele handige links: